भारतीय बाजारात सध्या सोने आणि चांदीच्या किमती वाढत आहेत. विशेषतः आठवड्याच्या सुरुवातीला या मौल्यवान धातूंच्या दरांमध्ये चांगलीच वाढ झाली आहे. ही वाढ केवळ भारतातच नाही, तर आंतरराष्ट्रीय बाजारातही दिसून आली आहे. चला, या बदलांबद्दल सविस्तर समजून घेऊया.
सोने-चांदीच्या किमतींमध्ये वाढ
मल्टी कमोडिटी एक्सचेंजवर (MCX) एप्रिल महिन्यातील सोन्याच्या वायदा किंमती 292 रुपयांनी वाढून 84,511 रुपये प्रति 10 ग्रॅमपर्यंत पोहोचल्या. सुरुवातीला सोन्याचा दर 84,550 रुपये होता, पण नंतर तो आणखी वाढून 84,562 रुपये झाला. विशेष म्हणजे, 24 कॅरेट सोन्याचा दर 84,623 रुपयांपर्यंत गेला.
इंडियन बुलियन ज्वेलर्स असोसिएशनच्या अहवालानुसार, 28 फेब्रुवारी रोजी 24 कॅरेट सोन्याचा दर 85,060 रुपये प्रति 10 ग्रॅम होता. सध्याचे दर त्यापेक्षा थोडे कमी असले, तरी मागील काही दिवसांत सोन्याच्या किमती वेगाने वाढत आहेत.
चांदीच्या दरात वाढ
सोन्यासोबतच चांदीच्याही किमती वाढत आहेत. MCX वायदा बाजारात मार्च महिन्यासाठी चांदीचे दर 272 रुपयांनी वाढून 94,600 रुपये प्रति किलो झाले. काही काळानंतर चांदीचा दर आणखी वाढून 94,762 रुपयांवर पोहोचला. मागील आठवड्यात चांदीचा दर 94,750 रुपये होता.
गेल्या वर्षी चांदीचा दर 1,00,081 रुपये प्रति किलोपर्यंत गेला होता. सध्या तो त्या पातळीपेक्षा कमी असला तरी चांदीच्या किमती पुन्हा वाढू शकतात.
आंतरराष्ट्रीय बाजारात स्थिती
जगभरातही सोने आणि चांदीच्या दरात वाढ झाली आहे. आंतरराष्ट्रीय बाजारातील COMEX एक्सचेंजमध्ये सोन्याचा दर 2,872 डॉलर प्रति औंस (सुमारे 28.3 ग्रॅम) होता. त्यानंतर त्यात 30.70 डॉलरची वाढ होऊन तो 2,879.20 डॉलर प्रति औंसपर्यंत गेला.
चांदीच्या किमतींमध्येही वाढ दिसून आली. COMEX एक्सचेंजमध्ये चांदीचा दर 31.89 डॉलर प्रति औंसपर्यंत पोहोचला. आंतरराष्ट्रीय बाजारात झालेले हे बदल भारतातील सोने-चांदीच्या दरांवर परिणाम करत आहेत.
मागील काही दिवसांत आलेले बदल
सोन्याच्या दरात वाढ झाली असली तरी, मागील शुक्रवारी त्यात 1 टक्क्यांची घसरण झाली होती. याचे मुख्य कारण म्हणजे अमेरिकेतील महागाई आणि डॉलरच्या किमतींमध्ये झालेली वाढ. डॉलरचा दर वाढल्याने सोन्याच्या किमतींवर परिणाम झाला होता.
सोन्या-चांदीच्या किमतींवर परिणाम करणारे घटक
सोने आणि चांदीच्या दरांमध्ये होणाऱ्या बदलांवर अनेक गोष्टींचा परिणाम होतो. त्यामध्ये प्रमुख घटक खालीलप्रमाणे आहेत –
- जागतिक आर्थिक परिस्थिती – जर बाजारात अनिश्चितता असेल, तर लोक सोने आणि चांदीमध्ये गुंतवणूक करतात, ज्यामुळे त्यांचे दर वाढतात.
- चलनाचे दर – डॉलर मजबूत झाला तर सोन्याचे दर खाली येऊ शकतात.
- महागाई आणि व्याजदर – महागाई वाढली तर लोक सोने खरेदी करतात. त्याच वेळी, जर व्याजदर वाढले तर सोन्याच्या किमतींवर दबाव येतो.
- सण आणि लग्नसराईचा प्रभाव – भारतात सण-उत्सव आणि लग्नसराईच्या हंगामात सोने-चांदीच्या मागणीत वाढ होते, त्यामुळे त्यांचे दर वाढतात.
गुंतवणूकदारांसाठी संधी आणि धोके
सोन्या-चांदीच्या किमती सतत बदलत असतात. काही लोक यामध्ये गुंतवणूक करून नफा मिळवतात, तर काहींना नुकसान होते. त्यामुळे गुंतवणूक करण्यापूर्वी बाजारातील स्थितीचा नीट अभ्यास करणे आवश्यक आहे.
भविष्यातील संभाव्यता
विश्लेषकांच्या मते, पुढील काही महिन्यांत सोन्याच्या किमती वाढू शकतात. जर अमेरिकेत व्याजदर कपात झाली, तर सोन्याची किंमत आणखी वाढेल. परंतु, जर डॉलरचे मूल्य जास्त राहिले, तर सोन्याच्या किमती स्थिर राहू शकतात किंवा किंचित कमी होऊ शकतात.
सध्या सोने आणि चांदीच्या किमती वाढत आहेत. आंतरराष्ट्रीय बाजारातील स्थिती, डॉलरचे दर आणि महागाई हे यामागील प्रमुख कारणे आहेत. भारतात लग्नसराई आणि सणांच्या हंगामामुळेही सोन्याच्या किमतींवर प्रभाव पडतो. गुंतवणूकदारांनी बाजाराचा नीट अभ्यास करून योग्य वेळी गुंतवणूक करावी.